Германиянең "Economic Weekly" сайтында 25 декабрьдә "Бу ризыкларны 3D принтерлар белән бастырырга мөмкин" дигән мәкалә бастырылган. Авторы - Кристина Холланд. Мәкаләнең эчтәлеге түбәндәгечә:
Бер сопло ит төсендәге матдәне өзлексез сиптереп, катлам-катлам сөртте. 20 минуттан соң овал формасындагы әйбер пәйда булды. Ул стейкка гаҗәеп охшаган. Япон Хидео Ода 1980-нче елларда "тиз прототиплаштыру" (ягъни 3D бастыру) белән беренче тапкыр эксперимент ясаганда бу мөмкинлек турында уйлаганмы? Ода материалларны катлам-катлам кулланып продуктлар ясауны җентекләп өйрәнгән беренче тикшеренүчеләрнең берсе иде.
Киләсе елларда охшаш технологияләр, нигездә, Франция һәм Америка Кушма Штатларында эшләнде. 1990-нчы еллардан соң, технология зур үсеш алды. Берничә өстәмә җитештерү процессы коммерция дәрәҗәләренә җиткәч, бу яңа технологиягә сәнәгать, аннары массакүләм мәгълүмат чаралары игътибар итте: беренче бастырылган бөерләр һәм протезлар турындагы яңалыклар 3D бастыруны җәмәгатьчелек игътибарына тәкъдим итте.
2005 елга кадәр 3D принтерлар соңгы кулланучылар өчен җитәрлек булмаган сәнәгать җайланмалары гына иде, чөнки алар зур күләмле, кыйммәт һәм еш кына патентлар белән якланган иде. Ләкин, 2012 елдан бирле базар күп үзгәрде - азык-төлек 3D принтерлары хәзер амбицияле һәвәскәрләр өчен генә түгел.
Альтернатив ит
Принцип буенча, барлык паста яки пюре ризыкларын да бастырып чыгарырга мөмкин. 3D басмалы веган ите хәзерге вакытта иң зур игътибарны җәлеп итә. Күп кенә стартаплар бу юнәлештә зур бизнес мөмкинлекләрен сизделәр. 3D басмалы веган ите өчен үсемлек нигезендәге чимал борчак һәм дөге җепселләрен үз эченә ала. Катлам-катлам ысулы традицион җитештерүчеләр еллар буе эшли алмаган эшне эшләргә тиеш: вегетариан ите иткә охшаган гына түгел, ә сыер яки дуңгыз итенә охшаган тәмле дә булырга тиеш. Моннан тыш, бастырылган әйбер инде чагыштырмача җиңел күчереп ясалган гамбургер ите түгел: Күптән түгел Израильнең "Redefining Meat" стартап компаниясе беренче 3D басмалы филе миньонын чыгарды.
Чын ит
Шул ук вакытта, Япониядә кешеләр тагын да зуррак уңышларга ирештеләр: 2021 елда Осака университеты тикшеренүчеләре югары сыйфатлы Вагю токымлы сыер итенең күзәнәкләрен төрле биологик тукымаларны (май, мускул һәм кан тамырлары) үстерү өчен кулланганнар, аннары 3D принтерлар ярдәмендә бастырганнар. Алар бергә төркемләнгән. Тикшеренүчеләр башка катлаулы итләрне дә шулай ук кабатларга өметләнәләр. Япониянең төгәл приборлар җитештерүчесе Шимадзу Осака университеты белән хезмәттәшлек итеп, 2025 елга кадәр бу культуралы итне күпләп җитештерә алырлык 3D принтер булдырырга планлаштыра.
Шоколад
Өйдә кулланыла торган 3D принтерлар азык-төлек дөньясында әле дә сирәк очрый, ләкин шоколадтан ясалган 3D принтерлар - берничә искәрмәнең берсе. Шоколадтан ясалган 3D принтерларның бәясе 500 евродан артык. Каты шоколад блогы очлыкта сыеклыкка әйләнә, аннары аны алдан билгеләнгән формага яки текстка бастырырга мөмкин. Торт салоннары да шоколадтан ясалган 3D принтерларны кулланып, традицион рәвештә ясау авыр яки мөмкин булмаган катлаулы формалар яки текстлар ясый башладылар.
Вегетариан лосось
Кыргый Атлантика лососьлары артык күп тотыла торган вакытта, зур лосось фермаларыннан алынган ит үрнәкләре паразитлар, дару калдыклары (мәсәлән, антибиотиклар) һәм авыр металлар белән пычранган диярлек. Хәзерге вакытта кайбер стартаплар лососьны яратучы, ләкин әйләнә-тирә мохит яки сәламәтлек сәбәпләре аркасында балыкны ашарга теләмәгән кулланучыларга альтернатива тәкъдим итәләр. Австриядәге Lovol Foods компаниясенең яшь эшкуарлары ит структурасын кабатлау өчен борчак аксымы, кишер экстракты (төс өчен) һәм диңгез үләне (тәм өчен) кулланып төтенләнгән лосось җитештерәләр.
Пицца
Хәтта пиццаны да 3D принтерда бастырырга мөмкин. Ләкин пицца бастыру өчен берничә насадка кирәк: камыр өчен, томат соусы өчен һәм сыр өчен. Принтер төрле формадагы пиццаларны күп этаплы процесс аша бастырырга мөмкин. Бу ингредиентларны куллану бер минут кына вакыт ала. Тискәре ягы шунда ки, кешеләрнең яраткан өстәмәләрен бастырырга мөмкин түгел, һәм әгәр сез Маргарита пиццагызга караганда күбрәк өстәмә кирәк булса, аны кул белән өстәргә тиеш.
2013 елда, NASA Марска сәяхәт итүче булачак астронавтларны яңа ризык белән тәэмин итү проектын финанслагач, 3D басма пиццалар турында яңалыклар башланды.
Испаниянең Natural Health стартапының 3D принтерлары пицца да бастырырга мөмкин. Ләкин бу машина кыйммәт: хәзерге рәсми сайт 6000 долларга сатыла.
Токмача
2016 елда макарон җитештерүче Barilla компаниясе катгый бодай оны һәм су кулланып, макаронны традицион җитештерү процесслары белән ирешеп булмый торган формаларда бастыру өчен 3D принтер күрсәтте. 2022 елның уртасында Barilla макарон өчен беренче 15 бастырып чыгарыла торган дизайнын чыгарды. Шәхсиләштерелгән макарон бәяләре югары класслы рестораннарга юнәлтелгән бер порция өчен 25 евродан 57 еврога кадәр.
Бастырып чыгару вакыты: 2023 елның 6 гыйнвары
